ИЗОБРЕТЕНИЕ ТРАДИЦИЙ KAK «ОТЛОЖЕННОЕ» ВООБРАЖЕНИЕ НАЦИИ В СОРБСКОМ НАЦИОНАЛИЗМЕ ЧАСТЬ 1. ИЗОБРЕТЕНИЕ НАЦИИ В СОРБСКОМ НАЦИОНАЛИЗМЕ В КОНТЕКСТАХ «ОТЛОЖЕННОЙ» МОДЕРНИЗАЦИИ СООБЩЕСТВА С НЕПОЛНЫМИ СОЦИАЛЬНЫМИ СТРУКТУРАМИ

Maksym W. Kyrchanoff


Аннотация


Цель. Автор анализирует проблемы сорбской этнической культуры как одной из изобретенных традиций сорбского национализма. Целью статьи является анализ стратегий, используемых интеллектуалами для актуализации и визуализации этнической культуры сорбов как формы идентичности и изобретенной традиции в современной ситуации.

Методы. Методологически статья основана на принципах междисциплинарной историографии национализма, включая концепции воображения сообществ и изобретения традиций.

Выводы. Автор анализирует проблемы современной истории лужицкой идентичности в контекстах восприятия сорбов как воображаемого сообщества и изобретения традиций для развития их политической, культурной и этнической идентичности. Предполагается, что политическая идентичность сорбов развита менее чем этническая, включая культурные и лингвистические измерения. Автор анализирует культурные, образовательные и языковые инициативы сорбских националистов. Проанализированы как процессы изобретения традиций в обществе «запоздалой» модернизации, где нация, как политическое соображенное сообщество, возникло позднее чем в соседних регионах, так и противоречия доминирующего большинства в политике ассимиляции и интеграции меньшинств. Автор полагает, что замедленная социальная и культурная динамика, отсутствие полных социальных структур, ассимиляция и германизация стали факторами, которые существенно замедлили процессы национальной консолидации сорбов, определив особенности их модернизации и трансформации из традиционного сообщества в нацию. Предполагается, что практики и стратегии сорбских интеллектуалов в изобретении традиций как основы функционирования идентичности фактически стали попытками актуализации этнического в современном глобализирующемся немецком обществе. Автор анализирует роль различных культурных практик сорбских интеллектуалов, которые они используют для ревитализации идентичности.

 


Ключевые слова


сорбы; Лужица; национализм; изобретение традиций; воображение сообществ; воображаемые / воображенные сообщества

Полный текст:

PDF>PDF

Литература


Vasylʹyeva L. Suchasna lʹvivsʹka sorabistyka: spadkoyemnistʹ, tematyka, personaliyi [Modern Lviv Sorabistics: continuity, subject matter, personalities], Zeszyty Łużyckie. T. 45. Łużyczanie i inne mniejszości językowe, kulturowe i etniczne w Europie. Cz. I. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Instytut slawistyki zachodniej i południowej, 2011. pp. 287–299.

Illyar P. Men’shinstva i «regionalizmy» v «Yevrope regionov» [Minorities and “Regionalisms” in “Europe of the Regions”], Voprosy natsionalizma [Problems of Nationalism], 2010, No 4, pp. 86–91.

Kirchanov M.V. Ot balkanskikh krest’yan k makedontsam: intellektual’naya istoriya makedonskogo natsionalizm [From Balkan peasants to Macedonians: the intellectual history of Macedonian nationalism]. M.: BIBLIO-GLOBUS, 2016. 304 p.

Koposov N. Istoricheskiye ponyatiya v mire bez budushchego [Historical concepts in a world without a future], Kak my pishem istoriyu [How do we write history] / red. G. Garreta, G. Dyufo, L. Pimenova. M.: ROSSPEN, 2013. pp. 57–93.

Matel’ski D. Natsional’noye samosoznaniye i integratsionnyye protsessy luzhitskikh serbov v Germanskoy imperii. Chast’ II: Ot pervoy mirovoj voyny do nashikh dney (ot 1914 goda do nachala XXI v.) [National identity and integration processes of the Lusatian Serbs in the German Empire. Part II: From the first world war to the present day (from 1914 to the beginning of the XXI century)], Nowa Polityka Wschodnia, 2014, No 2 (7), pp. 182–209.

Shevchenko K.V. Vopreki prorochestvam. Luzhitskiye serby na poroge tret’yego tysyacheletiya, Slavyanskiy al’manakh [Contrary to the prophecies. Lusatian Sorbs on the threshold of the third millennium]. M.: Indrik, 2004, pp. 314–324.

Anderson B. Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism. L.: Verso, 1983. 256 p.

Brězanec A. Pawoł Nedo 1908–1984. Ein biografischer Beitrag zur sorbischen Geschichte. Bautzen: Sorbische Institut, 2002. 351 p.

Derlatka T. Jedna, dwie, a może kilka „literatur (serbo-)łużyckich”? Raz jeszcze o podstawowym problemie literaturoznawstwa sorabistycznego, Zeszyty Łużyckie. T. 44. Przenikanie się języków i kultur w przeszłości i we współczesności. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Instytut slawistyki zachodniej i południowej, 2010, pp. 185–215.

Deutsch E. Wkład stypendystów Fundacji na rzecz Narodu Łużyckiego w rozwój sorabistyki, Zeszyty Łużyckie. T. 45. Łużyczanie i inne mniejszości językowe, kulturowe i etniczne w Europie. Cz. I. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Instytut slawistyki zachodniej i południowej, 2011, pp. 58–70.

Dołowy-Rybińska N. Górnołużyckie media – próba oceny, Zeszyty Łużyckie. T. 46. Łużyczanie i inne mniejszości językowe, kulturowe i etniczne w Europie. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Instytut slawistyki zachodniej i południowej, 2012, pp. 154–165.

Dołowy-Rybińska N. Jedna czy dwie kultury? Problemy i wyzwania dwukulturowych i dwujęzycznych mniejszości (Bretończycy i Łużyczanie), Zeszyty Łużyckie. T. 45. Łużyczanie i inne mniejszości językowe, kulturowe i etniczne w Europie. Cz. I. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Instytut slawistyki zachodniej i południowej, 2011, pp. 142–154.

Domownja/Heimat Sorbische/wendische Perspektiven auf die Lausitz / hrsg. M. Norberg, P. Kosta. Potsdam: Universitetverlag Potsdam, 2010. 208 p.

Elle L. Die Domowina in der DDR. Aufbau und Funktionsweise einer Minderheitenorganisation im staatlich-administrativen Sozialismus. Bautzen: Domowina, 2010. 255 p.

Fürstová L. Pověst o Krabatovi v literatuře 20. století. Praha: Karolinum, 2011. 68 p.

Gellner E. Nations and Nationalism. Ithaca, NY.: Cornell University Press, 1983. 170 p.

Georg Wuschanski, Meier H. Das Apostolische Vikariat in den Sächsischen Erblanden. Leipzig: Studien zur Katholischen Bistums- und Klostergeschichte, 1981, pp. 135–140.

Greenfeld L. Nationalism: A Short History. NY.: Brookings Institution Press, 2019. 150 p.

Hobsbawm E. Mass-Producing Traditions: Europe, 1870 – 1914, The Invention of Tradition / eds. E. Hobsbawm, T. Ranger. Cambridge: Cambridge University Press, 1983, pp. 263–308.

Itoya B. Internet łużycki – o Łużyczanach czy dla Łużyczan?, Zeszyty Łużyckie. T. 44. Przenikanie się języków i kultur w przeszłości i we współczesności. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Instytut slawistyki zachodniej i południowej, 2010. pp. 299–323.

Jacobs T. Der Sorbische Volkstanz in Geschichten und Diskursen. Bautzen: Domowina, 2014. 248 p.

Janaš P. Ideologiske wliwy němskeje buržuazije srjedź 19. lětstotka na doprědkarskeho serbskeho wučerja sakskeje Hornjeje Łužicy Jana Bohuwěra Mučinka, Lětopis, 1957, Bd 4, pp. 237–293.

Keil J. Betrachtungen zum Werk Jurij Brězans. Bautzen: Domowina, 1976. 326 p.

Kilank R. Der Cyrill-Methodius-Verein, Eine Kirche – zwei Völker. Deutsche, sorbische und lateinische Quellentexte und Beiträge zur Geschichte des Bistums Dresden-Meißen von der Wiedererrichtung 1921 bis 1929 / hrsg. D. Grande, D. Fickenscher. Bautzen – Leipzig: Domowina, 2003. pp. 579–581.

Kyrchanoff M.W. Concepts of Selfness and Otherness in traditional Macedonian culture, Chelovek v global’nom mire. Materialy mezhdunarodnoy nauchnoy konferentsii (g. Voronezh, 19–20 maya 2015 goda) / Ред. Н.В. Бутусова. Воронеж: VGU, 2015. pp. 338–343.

Kyrchanoff M.W.Non-academic forms of constructivism in folk historical imaginations in Macedonia and Slovenia, Трета меѓународна научна конференција, 26-27 април 2018,Štip Filologija, kultura i obrazovanie: zbornik na trudovi. Voronež – Štip: Voronežskij osudarstvennyj universitet – Univerzitet“Goce Delčev”,2018,pp.325–331.

Laduš M. Domowina sto lět. Budyšin: Ludowe nakładnistwo «Domowina», 2012. 224 s.

Ladusch M. Zum 100. Geburtstag von Dr. Johannes Ziesche, Sorbischer Verleger, Bautzens Landrat und Schriftsteller, Oberlausitzer Kulturschau. 1998, Heft 2, pp, 28–29.

Langewiesche D. Westeuropäischer Nationalismus im 19. und frühen 20. Jahrhunderts, Nationalismus im spät- und postkommunistischen Europa. Bd. 1. Der gescheiterte Nationalismus der multi- und teilnationalen Staaten vergrößerte Ansicht in neuem Fenster / hrsg. E. Jahn. Baden-Baden: Nomos, 2008. pp. 90–106.

Lekan Th. Imagining the Nation in Nature: Landscape Preservation and German Identity 1885–1945. Harvard: Harvard University Press, 2009. 342 p.

Looker B. A Nation of Neighborhoods: Imagining Cities, Communities, and Democracy in Postwar America. Chicago: University of Chicago Press, 2015. 432 p.

Malinkowa T. Gustaw Alwin Mjerwa (1882–1958), Rozhlad, 2008, No 4–5, pp. 133–138, 165–171.

Meškank T. Instrumentalisierung einer Kultur. Zur Situation bei den Sorben 1948–1989. Bautzen: Domowina, 2014. 275 p.

Meškank T. Kultura w słužbje totalitarneho režima. Wo wobstejnosćach w Serbach 1948–1989. Bautzen: Domowina,2011. 248 p.

Musiat S. Sorbische/wendische Vereine. 1716–1937. Bautzen: Domowina, 2001. 527 p.

Nawka T. Serbski muzej w Budyšinje / Sorbisches Museum in Bautzen. Dzieje powstania i rozwoju Muzeum Serbołużyckiego w Budziszynie, Zeszyty Łużyckie. T. 44. Przenikanie się języków i kultur w przeszłości i we współczesności. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Instytut slawistyki zachodniej i południowej, 2010. pp. 265–277.

Nilekani N. Imagining India: The Idea of a Renewed Nation. L.: Penguin Books, 2009. 540 p.

Pałys P. Dwudziestowieczne koncepcje wolnych Łużyc, Pro Lusatia. Opolskie Studia Łużycoznawcze. 2017. T. XV–XVI. URL.: https:// prolusatia.pl/opolskie-studia-luzycoznawcze/zawartosc-tomow/481-tom-15- 16.html

Páta J. Neznámé listy lužického buditele Handrija Lubjenského do Čech, Časopis pro moderní filologii a literatury, 1922, Т. 9, pp. 30–40, 116–124.

Pjech E. Die Sorbenpolitik der DDR 1949–1970. Anspruch und Wirklichkeit. Bautzen: Domowina, 1999. 309 s.

Pjech E. Serbołużyczanie we wczesnym okresie NRD, Pro Lusatia. Opolskie Studia Łużycoznawcze. 2019. T. XVIII. URL.: https://prolusatia.pl/opolskie- studia-luzycoznawcze/zawartosc-tomow/506-tom-18.html

Reflexionen zur sorbischen/wendischen Sprache, Kultur und Literatur / hrsg. P. Kosta. Potsdam: Universitetverlag Potsdam, 2003. 96 p.

Reuther M. Jakob Jatzwauk zum 65. Geburtstag, Zentralblatt für Bibliothekswesen, 1950, Bd. 64, No 5–6, pp. 163–167.

Reuther M. Jakob Jatzwauk: Eine Würdigung, Zentralblatt für Bibliothekswesen, 1951, Bd. 65, No 11–12. pp. 407–415.

Richter M. Deutsche Parteien in der sorbischen Oberlausitz 1945–1953. Die politische Entwicklung in den zweisprachigen Kreisen nach dem Zweiten Weltkrieg. Bautzen: Domowina, 2017. 682 p.

Salowski M., Kilank R., Schmidt P. Katholische sorbische Lausitz. Leipzig: St. Benno-Verlag, 1976. 255 p.

Sammelband zur sorbisch/wendischen Kultur und Identität / hrsg. M. Norberg, P. Kosta. Potsdam: Universitetverlag Potsdam, 2008. 142 p.

Schoch Br. Mit Ideologie allein war kein Staat zu machen. Vom Scheitern des sozialistischen deutschen Nationalbewußtseins in der DDR, Nationalismus im spät- und postkommunistischen Europa. Bd. 1. Der gescheiterte Nationalismus der multi- und teilnationalen Staaten vergrößerte Ansicht in neuem Fenster / hrsg. E. Jahn. Baden-Baden: Nomos, 2008. pp. 320–345.

Scholze D. Jurij Brězan – Leben und Werk. Bautzen: Domowina-Verlag, 2016. 296 p.

Scholze-Šołta D. Instytut Serbołużycki / Sebskiinstitut w Budziszynie i Chociebużu. Kompleksowy ośrodek badań nad językiem, historią i kulturą Serbołużyczan w Niemczech, Pro Lusatia. Opolskie Studia Łużycoznawcze. 2014. T. XIII. URL.: https://prolusatia.pl/opolskie-studia- luzycoznawcze/zawartosc-tomow/427-tom-13.html

Scholze-Šołta D. Wspomnienie o Profesorze Pawle Nowotnym (1912–2010), Zeszyty Łużyckie. 2011. Т. 45. Łużyczanie i inne mniejszości językowe, kulturowe i etniczne w Europie. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Instytut slawistyki zachodniej i południowej, pp. 383–388.

Schurmann P. Sorbische Interessen und staatliche Minderheitenpolitik in der DDR. Bautzen: Domowina, 2016. 663 p.

Sokół J.J. Sorbian National Party: Lusatian Alliance as a national minority and regional party, Nationalities Affairs, 2011, Vol. 39, No 1, pp. 145–162.

Šołta J. Klin, Bjedrich Adolf, Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow / wud. J. Šołta, P. Kunze, Fr. Šěn. Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina, 1984. S. 254.

Šołta J. Wirtschaft, Kultur und Nationalität: Ein Studienband zur sorbischen Geschichte. Bautzen: Ludowe nakładnistwo Domowina,, 1990. 191 p.

Šurman P. Dr. Jan Cyž a Dolna Łužyca. K jogo 25. smjertnemu dnju, Nowy Casnik. 2010. No 38. URL.: http://www.nowycasnik.de/artikle/302

The Invention of Tradition / eds. E. Hobsbawm, T. Ranger. Cambridge: Cambridge University Press, 1983. 330 p.

Ulbrechtová H. Lužickoserbská literatura: její vývoj a pozice mezi středoevropskými literaturami. Praha: Karolinum, 2009. 298 p.

Urban R. Die sorbische Volksgruppe in der Lausitz, 1949-1977: Ein dokumentarischer Bericht. Berlin: J.G. Herder-Institut, 1980. 348 p.

Völkel M. Trać dyrbi Serbstwo. Budyšin: Ludowe Nakładnistwo Domowina, 1997. 55 p.

Weber E. Peasants into Frenchmen. The Modernization of Rural France. 1870–1914. Stanford: Stanford University Press, 1976. 632 р.

Wićaz O. Handrij Lubjenski, pastor primarius Budyski, Łužica, 1928, Т. 43, pp. 26–28.

Wićaz O. Handrij Zejler a jeho doba. Budyšin: Domowina,1955.414 p.

Wićaz O. Jan Bohuwěr Horisław-Mučink. Pěsnjer, ludowy spisowaćel, Łužica, 1930, Bd. 45, pp. 83–84, 92–95.

Zwahr H. Arnost Bart-Brězynčanski. Z dokumentaciju wo cesćenju. Bautzen: Domowina Verlag, 1981. 196 p.




DOI: https://doi.org/10.12731/2077-1770-2020-3-69-96

Ссылки

  • На текущий момент ссылки отсутствуют.


ISSN 2077-1770 (print)

ISSN 2218-7405 (online)